Toegankelijkheidsinstrumenten

Skip to main content
Auteur: Eric Ooink, 20 juli 2024
Archief locatie: Foto’s uit de MIP-collectie Haaksbergen deel 20
Foto van de week 4 november 2024

Goorsestraat 99 Herenhuis door architect Clemens Hardeman (1988)

Aan de Goorsestraat, tussen de Beatrixstraat en garage Hartgerink, staat het fraaie herenhuis Goorsestraat 99. Dit huis, dat in 1933 werd gebouwd, haalde tot nu toe geen monumentenstatus. Wel is het een creatie van een bekende architect, namelijk Clemens Hardeman uit Oldenzaal. Eerder dit jaar stond de woning voor bijna 5 ton te koop.

Architect Hardeman
Clement Anthonius (Clemens) Hardeman (1893-1963) werd te Kralingen (Rotterdam) geboren en overleed in 1963 in Oldenzaal. Hij kwam uit een katholiek gezin van zes kinderen, waarvan hij de jongste was. Vader Hardeman was timmerman en architect. Clemens trad in voetsporen van zijn vader. Hij is als architect vooral bekend geworden vanwege zijn kerkgebouwen voor de Rooms-Katholieke Kerk. Hij woonde en werkte in Oldenzaal.
In het begin van de 20e eeuw was er in Nederland veel behoefte aan nieuwe katholieke kerkgebouwen. Clemens Hardeman heeft zijn bijdrage geleverd aan de bouw van vele daarvan, vrijwel allemaal ten noorden van de grote rivieren. Een aantal van zijn ontwerpen wordt nu beschermd als rijksmonument, zoals de kerk van Oosterhout en de Sint-Caeciliakerk met pastorie in Rietmolen (1932). Voor zijn ontwerpen gebruikte hij verschillende stijlen. Zo heeft hij kerken ontworpen in de stijl van de neogotiek, de Amsterdamse School, het traditionalisme en de expressionistische architectuur. Overige kerkgebouwen van zijn hand in deze regio zijn: de Antonius Abtkerk in Enter, de Sint Plechelmuskerk in De Lutte, de Sint Sebastianuskerk in Hellendoorn, de Sint Plechelmuskerk in Rossum, de Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstandkerk in Beuningen en de Sacramentskerk in Glane.

Bouwaanvraag Goorsestraat 99
In december 1932 vroeg A.M. Essink te Oldenzaal een vergunning voor het bouwen van een woonhuis in Haaksbergen. De bouwvergunning voor deze woning, die aan de toenmalige Goorseweg gebouwd zou worden, werd hem op 15 december dat jaar verleend. Helaas ontbreekt het bouwdossier van dit pand in het Haaksbergse gemeentearchief. Gelukkig is het pand in latere tijd eigendom geworden van de firma Jordaan, waardoor het archief van dit bedrijf in de Collectie Overijssel te Zwolle (het voormalige Rijksarchief) een oplossing bood. In dit bedrijfsarchief wordt de bouwtekening van dit fraaie pand netjes bewaard. Op de tekening staat de fraaie krabbel van architect Clemens Hardeman uit 1932.

Essink
De grond waarop het huis zou worden gebouwd was ooit eigendom van de familie Wiedenbroek en kwam na 1900 in handen van de ongehuwde schoenmaker H.J. Leussink uit de Blankenburgerstraat. Toen deze in 1931 overleed werd eerst de Pancratiuskerk en vervolgens in 1932 de aannemer Bernardus H. Ribberink eigenaar. Deze verkocht de grond in 1932 aan Alphonsus Maria Essink. Deze was geen Essink uit Brammelerbroek (Rietmolen), maar een telg van de Oldenzaalse familie Essink, een artsenfamilie, die zich ook
graag roerde in diverse besturen. Ze bezaten ook landgoederen, zoals de Boerskotten bij de Lutte. Alphonsus M. Essink was vanaf 1932 ambtenaar ter secretarie bij de gemeente Haaksbergen. Zijn vader mr. J.H.A.M. (1852-1918) was burgemeester van Oldenzaal geweest. Essink jr. huwde in 1920 te Moergestel met Adriana Catharina Antonia Maria Witlox, die in 1891 in Waalwijk (‘Walk’) werd geboren. De eerste jaren van hun huwelijk woonden zij in Oldenzaal. Tussen 1922 en 1933 werden zij de ouders van zes kinderen, waarvan drie zoontjes op jonge leeftijd overleden.
Door zijn werk in Haaksbergen wilde Essink een woonhuis in die plaats. De Oldenzaler Essink gaf zijn stadsgenoot Hardeman de opdracht een fraaie woning te ontwerpen.
In 1933 werd het fraaie herenhuis Goorsestraat 99 gebouwd. Het had destijds het adres wijk C 203a. (wijk C was het gebied tussen de weg naar Eibergen/Neede en de weg naar Goor).
Met drie kinderen, een zoon en twee dochters, kwamen de Essinks naar Haaksbergen, maar hier was het geluk van korte duur. Essink heeft amper vijf jaar van zijn mooie woning kunnen genieten. Hij overleed hier op 23 juni 1938 op de leeftijd van 44 jaar. Zijn uitvaartdienst vond op maandag 27 juni plaats in de Pancratiuskerk. Hij werd echter begraven op het R.K. kerkhof in Oldenzaal. In het najaar van 1938 vertrok zijn weduwe met de drie kinderen naar Nijmegen.

Becking
Het huis van Essink werd vanaf 1938 verhuurd aan Johan Arnold Becking, die boekhouder was bij Jordaan en aanvankelijk aan de Spoorstraat 23 in het huis van H. de Jong woonde. Het was hier natuurlijk wonen op stand en het was dan ook mevr.Becking die in juli 1939 een opmerkelijke advertentie in de krant liet plaatsen: “Wegens teleurstelling gevraagd: een net Meisje, in kleine huishouding, 3 volwassen personen, voor dag of dag en nacht. Goed loon. Mevr. Becking, Goorschweg C 203a”.
Het huis is nog ruim tien jaar eigendom gebleven van de weduwe Essink-Witlox.

Firma Jordaan
In 1949 verkocht de weduwe Essink de woning aan D. Jordaan & Zonen’s Textielfabrieken te Haaksbergen. Becking kon de woning vanaf nu van zijn eigen baas huren. Hij overleed hier op 68-jarige leeftijd in 1957. Het huis had toen het adres Goorseweg 99.
Latere eigenaren/bewoners van dit huis waren:
-1972-1989: familie Buunk
-1989-1998: familie Bruggeman
-1998-2024: fam. Robertus


MIP
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, werd in Haaksbergen in de periode 1987-1988 door Het Oversticht uitgevoerd.
Het doel van het project was om waardevolle objecten uit de periode van de zogenaamde jongere bouwkunst en stedebouw (1850-1940) te inventariseren. Het ging hierbij om boerderijen, woningen, kerken en andere kleine of grote bouwwerken van de jongere bouwkunst. Ook vergeten objecten uit de periode daarvoor, zoals grensstenen en boerderijen werden nu alsnog meegenomen.
Er werden zo’n 300 objecten gefotografeerd en beschreven. Uiteindelijk werd hieruit een selectie gemaakt voor de gemeentelijke monumentenlijst, die uiteindelijk in 1996 werd vastgesteld. De foto’s van de gemeente Haaksbergen zijn in twee verzamelingen bewaard gebleven:
1) Het Oversticht in Zwolle. De HKH heeft afdrukken van deze zwart-wit foto’s in de collectie.
2) Gemeente Haaksbergen. Betreft kleurendia’s. Deze zijn tegenwoordig bij de HKH ondergebracht en gescand.


Bron(nen): Foto(‘s) afkomstig van de Facebookpagina Oud-Haaksbergen: https://www.facebook.com/groups/171140093245568, geüpload met commentaar door Eric Ooink van de Historische Kring Haaksbergen
Auteur: Eric Ooink, 20 juli 2024
Archief locatie: Foto’s uit de MIP-collectie Haaksbergen deel 20
Foto van de week 4 november 2024

Goorsestraat 99 Herenhuis door architect Clemens Hardeman (1988)

Aan de Goorsestraat, tussen de Beatrixstraat en garage Hartgerink, staat het fraaie herenhuis Goorsestraat 99. Dit huis, dat in 1933 werd gebouwd, haalde tot nu toe geen monumentenstatus. Wel is het een creatie van een bekende architect, namelijk Clemens Hardeman uit Oldenzaal. Eerder dit jaar stond de woning voor bijna 5 ton te koop.

Architect Hardeman
Clement Anthonius (Clemens) Hardeman (1893-1963) werd te Kralingen (Rotterdam) geboren en overleed in 1963 in Oldenzaal. Hij kwam uit een katholiek gezin van zes kinderen, waarvan hij de jongste was. Vader Hardeman was timmerman en architect. Clemens trad in voetsporen van zijn vader. Hij is als architect vooral bekend geworden vanwege zijn kerkgebouwen voor de Rooms-Katholieke Kerk. Hij woonde en werkte in Oldenzaal.
In het begin van de 20e eeuw was er in Nederland veel behoefte aan nieuwe katholieke kerkgebouwen. Clemens Hardeman heeft zijn bijdrage geleverd aan de bouw van vele daarvan, vrijwel allemaal ten noorden van de grote rivieren. Een aantal van zijn ontwerpen wordt nu beschermd als rijksmonument, zoals de kerk van Oosterhout en de Sint-Caeciliakerk met pastorie in Rietmolen (1932). Voor zijn ontwerpen gebruikte hij verschillende stijlen. Zo heeft hij kerken ontworpen in de stijl van de neogotiek, de Amsterdamse School, het traditionalisme en de expressionistische architectuur. Overige kerkgebouwen van zijn hand in deze regio zijn: de Antonius Abtkerk in Enter, de Sint Plechelmuskerk in De Lutte, de Sint Sebastianuskerk in Hellendoorn, de Sint Plechelmuskerk in Rossum, de Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstandkerk in Beuningen en de Sacramentskerk in Glane.

Bouwaanvraag Goorsestraat 99
In december 1932 vroeg A.M. Essink te Oldenzaal een vergunning voor het bouwen van een woonhuis in Haaksbergen. De bouwvergunning voor deze woning, die aan de toenmalige Goorseweg gebouwd zou worden, werd hem op 15 december dat jaar verleend. Helaas ontbreekt het bouwdossier van dit pand in het Haaksbergse gemeentearchief. Gelukkig is het pand in latere tijd eigendom geworden van de firma Jordaan, waardoor het archief van dit bedrijf in de Collectie Overijssel te Zwolle (het voormalige Rijksarchief) een oplossing bood. In dit bedrijfsarchief wordt de bouwtekening van dit fraaie pand netjes bewaard. Op de tekening staat de fraaie krabbel van architect Clemens Hardeman uit 1932.

Essink
De grond waarop het huis zou worden gebouwd was ooit eigendom van de familie Wiedenbroek en kwam na 1900 in handen van de ongehuwde schoenmaker H.J. Leussink uit de Blankenburgerstraat. Toen deze in 1931 overleed werd eerst de Pancratiuskerk en vervolgens in 1932 de aannemer Bernardus H. Ribberink eigenaar. Deze verkocht de grond in 1932 aan Alphonsus Maria Essink. Deze was geen Essink uit Brammelerbroek (Rietmolen), maar een telg van de Oldenzaalse familie Essink, een artsenfamilie, die zich ook
graag roerde in diverse besturen. Ze bezaten ook landgoederen, zoals de Boerskotten bij de Lutte. Alphonsus M. Essink was vanaf 1932 ambtenaar ter secretarie bij de gemeente Haaksbergen. Zijn vader mr. J.H.A.M. (1852-1918) was burgemeester van Oldenzaal geweest. Essink jr. huwde in 1920 te Moergestel met Adriana Catharina Antonia Maria Witlox, die in 1891 in Waalwijk (‘Walk’) werd geboren. De eerste jaren van hun huwelijk woonden zij in Oldenzaal. Tussen 1922 en 1933 werden zij de ouders van zes kinderen, waarvan drie zoontjes op jonge leeftijd overleden.
Door zijn werk in Haaksbergen wilde Essink een woonhuis in die plaats. De Oldenzaler Essink gaf zijn stadsgenoot Hardeman de opdracht een fraaie woning te ontwerpen.
In 1933 werd het fraaie herenhuis Goorsestraat 99 gebouwd. Het had destijds het adres wijk C 203a. (wijk C was het gebied tussen de weg naar Eibergen/Neede en de weg naar Goor).
Met drie kinderen, een zoon en twee dochters, kwamen de Essinks naar Haaksbergen, maar hier was het geluk van korte duur. Essink heeft amper vijf jaar van zijn mooie woning kunnen genieten. Hij overleed hier op 23 juni 1938 op de leeftijd van 44 jaar. Zijn uitvaartdienst vond op maandag 27 juni plaats in de Pancratiuskerk. Hij werd echter begraven op het R.K. kerkhof in Oldenzaal. In het najaar van 1938 vertrok zijn weduwe met de drie kinderen naar Nijmegen.

Becking
Het huis van Essink werd vanaf 1938 verhuurd aan Johan Arnold Becking, die boekhouder was bij Jordaan en aanvankelijk aan de Spoorstraat 23 in het huis van H. de Jong woonde. Het was hier natuurlijk wonen op stand en het was dan ook mevr.Becking die in juli 1939 een opmerkelijke advertentie in de krant liet plaatsen: “Wegens teleurstelling gevraagd: een net Meisje, in kleine huishouding, 3 volwassen personen, voor dag of dag en nacht. Goed loon. Mevr. Becking, Goorschweg C 203a”.
Het huis is nog ruim tien jaar eigendom gebleven van de weduwe Essink-Witlox.

Firma Jordaan
In 1949 verkocht de weduwe Essink de woning aan D. Jordaan & Zonen’s Textielfabrieken te Haaksbergen. Becking kon de woning vanaf nu van zijn eigen baas huren. Hij overleed hier op 68-jarige leeftijd in 1957. Het huis had toen het adres Goorseweg 99.
Latere eigenaren/bewoners van dit huis waren:
-1972-1989: familie Buunk
-1989-1998: familie Bruggeman
-1998-2024: fam. Robertus


MIP
Het Monumenten Inventarisatie Project, afgekort MIP, werd in Haaksbergen in de periode 1987-1988 door Het Oversticht uitgevoerd.
Het doel van het project was om waardevolle objecten uit de periode van de zogenaamde jongere bouwkunst en stedebouw (1850-1940) te inventariseren. Het ging hierbij om boerderijen, woningen, kerken en andere kleine of grote bouwwerken van de jongere bouwkunst. Ook vergeten objecten uit de periode daarvoor, zoals grensstenen en boerderijen werden nu alsnog meegenomen.
Er werden zo’n 300 objecten gefotografeerd en beschreven. Uiteindelijk werd hieruit een selectie gemaakt voor de gemeentelijke monumentenlijst, die uiteindelijk in 1996 werd vastgesteld. De foto’s van de gemeente Haaksbergen zijn in twee verzamelingen bewaard gebleven:
1) Het Oversticht in Zwolle. De HKH heeft afdrukken van deze zwart-wit foto’s in de collectie.
2) Gemeente Haaksbergen. Betreft kleurendia’s. Deze zijn tegenwoordig bij de HKH ondergebracht en gescand.


Bron(nen): Foto(‘s) afkomstig van de Facebookpagina Oud-Haaksbergen: https://www.facebook.com/groups/171140093245568, geüpload met commentaar door Eric Ooink van de Historische Kring Haaksbergen