Markt 13, Orgelistenpand – Kapperszaak van Wim ten Asbroek (1987)
In 1987 werd ook het karakteristieke hoekpand van kapper Wim ten Asbroek aan de Markt geïnventariseerd binnen het MIP-project (Zie onder). Genoteerd werd: “Winkelpand met overhoeks geplaatste entree. Fraaie glas-in-lood bovenlichten”. Het gebouw is een creatie van de inmiddels bekende lokale architect A.J. Schilderman en dateert uit 1935. Het pand heeft op dit moment geen beschermde status. Hopelijk krijgt het op korte termijn een passende functie en wordt het gerenoveerd. Elk leegstand pand in het kloppend hart van ons dorp is er één te veel. Op dit moment staan vier karakteristieke panden aan de Markt leeg: nr. 7: Notarishoes, nr. 8: pand Grooters, nr. 12 NH-Pastorie en nr. 13 de kapper. Los hiervan hebben we ook nog te maken met twee gaten aan de Markt, namelijk het ‘grote gat’ en het ‘kleine gat’. De eerste ligt aan de Markt-Molenstraat (daar waar nota bene de roots van de familie Ooink liggen …) en met de tweede bedoel ik de ruimte tussen de NH-Pastorie en de Dom van Münster (waar ooit Willemientje Nijland haar sigaren aan de man bracht).
Orgelisten
Op de plek van het pand Ten Asbroek, Markt 13, stond oorspronkelijk een huis dat in de 17e eeuw onder de naam Orgelisten bekend was. Het was waarschijnlijk rond 1645 gebouwd door Reinier Ansen, die organist van de toen protestantse Pancratiuskerk was. De kerk was ook de eigenaar van het pand. Opvolger van Ansen was Jacob Armbrost, die bij zijn huwelijk in 1681 al als organist werd vermeld. Tot 1813 woonden nazaten Armbrost, waarvan er zeker vier organist waren, in het ‘organistenhuisken’, zoals het pand in 1708 werd genoemd. In 1830 werd het huis bewoond door het gezin van de winkelier Arend Eijsink en zijn vrouw Joanna Hollink. Eijsink was voor 1832 ook eigenaar van het pand geworden. Omstreeks 1851 werd het pand verkocht aan Johannes Theodorus Bruns (& Consorten), R.K. pastoor in Ambt Ommen. Deze priester Bruns (1806-1891) was toen pastoor in Vilsteren. In 1854 werd hij benoemd in Rossum (Twente), waar hij ook overleed. Bruns was geboren in Haaksbergen, als zoon van Johan Hendrik Bruns en Helena Euphemia de Reuver. Ook zijn jongere broer was priester en overleed in 1891 als pastoor van Lettele. Het Orgelistenhuis werd de woning voor zijn ouders en twee zussen, die ongehuwd overleden. De laatste, Maria Theodora Helena Bruns, overleed in 1895. Haar naam staat vermeld op één van de gebrandschilderde ramen in de Pancratiuskerk. Een tweede raam is namens haar familie (vermoedelijk door haar gewijde broers) geschonken.
R.K. Armbestuur
Ondertussen was het Orgelistenhuis in 1884 eigendom geworden van de Pancratiusparochie (door vermoedelijk een schenking van de familie Bruns). In 1913 ging het eigendom over naar de R.K. Armenstaat van de Pancratiusparochie. Het pand werd toen bewoond door het gezin van de winkelbediende Gerhardus Fredrikus ten Asbroek en Gerharda Willelmina Ordelmans dat zes kinderen telde, waarvan een meisje in 1918 op 8-jarige leeftijd overleed. Ten Asbroek, die de bijnaam “Spoor” had (zijn grootmoeder was Euphemia Spoor) werkte ook in de fabriek van Jordaan en was er 32 jaar opmaker. Zijn oudste zoon Theodorus Fredrikus (Theodoor/Theo) was kapper van beroep en wilde een eigen zaak beginnen. Vernieuwing en verruiming van het oude pand was gewenst en daarvoor was het Armbestuur gevoelig.
Nieuwbouw 1935
In de zomer van 1934 vroeg het “R.K. Armbestuur van de Parochie St. Pancratius” te Haaksbergen een vergunning voor het bouwen van een nieuw huis. Een jaar later werd de bouwvergunning afgegeven. Het oude Orgelistenpand werd afgebroken en in 1935 vervangen door het huidige pand, dat dus een creatie is van architect A.J. Schilderman. Het nieuwe pand werd het winkel/woonhuis van kapper Theodoor ten Asbroek (1907-1985), die in 1936 huwde met Dina Menzing (1908-1999). Uit hun huwelijk werden 8 kinderen geboren: Gery, Annie, Wim, Harrie, Martin, Frans, Jan en Mimie. De oudste vier kinderen zijn inmiddels overleden. De twee oudste zonen traden in het voetspoor van hun vader. Wim nam de zaak van zijn vader aan de Markt over en Gery begon een kapperszaak aan de Molenstraat (gesloten in 2020).
De familie Ten Asbroek werd in 1974 eigenaar van het pand door koop van het R.K. Armbestuur. Wim ten Asbroek runde de zaak tot het jaar 2001. Hij droeg zijn kapperssalon toen over aan zijn trouwe medewerker Albert Drent. Als ‘Salon Albert’ heeft de zaak aan de Markt bestaan tot in 2020 toen de deur definitief in het slot viel. Twee jaar later werd het pand door de familie Ten Asbroek verkocht.
MIP-fotoserie
Het Monumenten Inventarisatie Project
Markt 13, Orgelistenpand – Kapperszaak van Wim ten Asbroek (1987)
In 1987 werd ook het karakteristieke hoekpand van kapper Wim ten Asbroek aan de Markt geïnventariseerd binnen het MIP-project (Zie onder). Genoteerd werd: “Winkelpand met overhoeks geplaatste entree. Fraaie glas-in-lood bovenlichten”. Het gebouw is een creatie van de inmiddels bekende lokale architect A.J. Schilderman en dateert uit 1935. Het pand heeft op dit moment geen beschermde status. Hopelijk krijgt het op korte termijn een passende functie en wordt het gerenoveerd. Elk leegstand pand in het kloppend hart van ons dorp is er één te veel. Op dit moment staan vier karakteristieke panden aan de Markt leeg: nr. 7: Notarishoes, nr. 8: pand Grooters, nr. 12 NH-Pastorie en nr. 13 de kapper. Los hiervan hebben we ook nog te maken met twee gaten aan de Markt, namelijk het ‘grote gat’ en het ‘kleine gat’. De eerste ligt aan de Markt-Molenstraat (daar waar nota bene de roots van de familie Ooink liggen …) en met de tweede bedoel ik de ruimte tussen de NH-Pastorie en de Dom van Münster (waar ooit Willemientje Nijland haar sigaren aan de man bracht).
Orgelisten
Op de plek van het pand Ten Asbroek, Markt 13, stond oorspronkelijk een huis dat in de 17e eeuw onder de naam Orgelisten bekend was. Het was waarschijnlijk rond 1645 gebouwd door Reinier Ansen, die organist van de toen protestantse Pancratiuskerk was. De kerk was ook de eigenaar van het pand. Opvolger van Ansen was Jacob Armbrost, die bij zijn huwelijk in 1681 al als organist werd vermeld. Tot 1813 woonden nazaten Armbrost, waarvan er zeker vier organist waren, in het ‘organistenhuisken’, zoals het pand in 1708 werd genoemd. In 1830 werd het huis bewoond door het gezin van de winkelier Arend Eijsink en zijn vrouw Joanna Hollink. Eijsink was voor 1832 ook eigenaar van het pand geworden. Omstreeks 1851 werd het pand verkocht aan Johannes Theodorus Bruns (& Consorten), R.K. pastoor in Ambt Ommen. Deze priester Bruns (1806-1891) was toen pastoor in Vilsteren. In 1854 werd hij benoemd in Rossum (Twente), waar hij ook overleed. Bruns was geboren in Haaksbergen, als zoon van Johan Hendrik Bruns en Helena Euphemia de Reuver. Ook zijn jongere broer was priester en overleed in 1891 als pastoor van Lettele. Het Orgelistenhuis werd de woning voor zijn ouders en twee zussen, die ongehuwd overleden. De laatste, Maria Theodora Helena Bruns, overleed in 1895. Haar naam staat vermeld op één van de gebrandschilderde ramen in de Pancratiuskerk. Een tweede raam is namens haar familie (vermoedelijk door haar gewijde broers) geschonken.
R.K. Armbestuur
Ondertussen was het Orgelistenhuis in 1884 eigendom geworden van de Pancratiusparochie (door vermoedelijk een schenking van de familie Bruns). In 1913 ging het eigendom over naar de R.K. Armenstaat van de Pancratiusparochie. Het pand werd toen bewoond door het gezin van de winkelbediende Gerhardus Fredrikus ten Asbroek en Gerharda Willelmina Ordelmans dat zes kinderen telde, waarvan een meisje in 1918 op 8-jarige leeftijd overleed. Ten Asbroek, die de bijnaam “Spoor” had (zijn grootmoeder was Euphemia Spoor) werkte ook in de fabriek van Jordaan en was er 32 jaar opmaker. Zijn oudste zoon Theodorus Fredrikus (Theodoor/Theo) was kapper van beroep en wilde een eigen zaak beginnen. Vernieuwing en verruiming van het oude pand was gewenst en daarvoor was het Armbestuur gevoelig.
Nieuwbouw 1935
In de zomer van 1934 vroeg het “R.K. Armbestuur van de Parochie St. Pancratius” te Haaksbergen een vergunning voor het bouwen van een nieuw huis. Een jaar later werd de bouwvergunning afgegeven. Het oude Orgelistenpand werd afgebroken en in 1935 vervangen door het huidige pand, dat dus een creatie is van architect A.J. Schilderman. Het nieuwe pand werd het winkel/woonhuis van kapper Theodoor ten Asbroek (1907-1985), die in 1936 huwde met Dina Menzing (1908-1999). Uit hun huwelijk werden 8 kinderen geboren: Gery, Annie, Wim, Harrie, Martin, Frans, Jan en Mimie. De oudste vier kinderen zijn inmiddels overleden. De twee oudste zonen traden in het voetspoor van hun vader. Wim nam de zaak van zijn vader aan de Markt over en Gery begon een kapperszaak aan de Molenstraat (gesloten in 2020).
De familie Ten Asbroek werd in 1974 eigenaar van het pand door koop van het R.K. Armbestuur. Wim ten Asbroek runde de zaak tot het jaar 2001. Hij droeg zijn kapperssalon toen over aan zijn trouwe medewerker Albert Drent. Als ‘Salon Albert’ heeft de zaak aan de Markt bestaan tot in 2020 toen de deur definitief in het slot viel. Twee jaar later werd het pand door de familie Ten Asbroek verkocht.
MIP-fotoserie
Het Monumenten Inventarisatie Project